Belastingaftrek hypotheekrente bij hoogste inkomen niet altijd het voordeligst
11 april 2024
Gehuwden en andere fiscale partners kunnen een aantal fiscale aftrekposten naar believen toerekenen aan één van de partners. Dat kan leiden tot een hogere belastingteruggaaf.
Lange tijd was het redelijk eenvoudig. Vrijwel altijd was aftrek bij degene met het hoogste belastbare inkomen het meest interessant. De partner met het hoogste inkomen betaalt immers ook de meeste belasting.
Dat gaat echter inmiddels niet altijd meer op. Dat heeft twee redenen. Enerzijds zijn veel aftrekposten, zoals bijvoorbeeld de hypotheekrenteaftrek, “afgetopt” om het belastingvoordeel voor de hogere inkomens te beperken. Dat wil zeggen dat als je de maximale belasting van 49,5% betaalt, de aftrek wordt gekort met (in 2024) 12,53%. Dat leidt ertoe dat de effectieve aftrek 36,97% is. Precies gelijk aan het lagere belastingtarief.
Verder zijn ook de heffingskortingen inkomensafhankelijk geworden. De algemene heffingskorting, bijvoorbeeld, is vastgesteld op 3.000 euro tot een inkomen van ongeveer 25.000 euro. Daarna neemt het bedrag af tot nihil bij een inkomen van 75.000 euro. Ook deze maatregel is bedoeld om hogere inkomens meer belasting te laten betalen.
De aftrek van hypotheekrente leidt tot een lager inkomen en kan dus leidden tot lagere heffingskortingen. Bij wie van de partners dit effect zich voordoet is niet eenvoudig te voorspellen. Soms bij degene met het hoogste inkomen, soms bij degene met het laagste inkomen, soms bij beide of soms bij allebei niet. De uitkomst is zelfs voor een deskundige onvoorspelbaar. Daarom heb je een computerprogramma nodig om de meest gunstige verdeling te berekenen.
Als fiscalist heb ik moeite met de stapeling van deze effecten waardoor de uitkomst, namelijk hoeveel belasting er moet worden betaald, nog het meeste lijkt op een loterij. Dat heeft niks te maken met nivellering of de sterkste schouders de zwaarste lasten laten dragen. Het is gewoon slechte wetgeving. Het is eigenlijk heel eenvoudig: als je de hogere inkomens meer belasting wilt laten betalen, dan verhoog je voor hen het belastingtarief. Dat is simpel en transparant.
