Een half ei of een lege dop
4 juli 2024
Onlangs heeft de Hoge Raad zijn langverwachte uitspraak gedaan over de rechtmatigheid van de belastingheffing in box 3. Nadat de Hoge Raad eerder al had beslist dat de oorspronkelijke box 3-heffing in strijd was met het Europese Recht is nu ook het oplapwerk, “de Herstelwet” afgeschoten. Wie nu denkt dat dit betekent dat er geen belasting over box 3 meer hoeft te worden betaald, komt echter bedrogen uit.
De Hoge Raad heeft namelijk ook direct aangegeven hoe de belasting in box 3 dan wél moet worden berekend. Uitgangspunt is het werkelijke rendement, dus bijvoorbeeld, rente, dividend, huur en pachtinkomsten, maar ook gerealiseerde en ongerealiseerde waardestijgingen. Dus bij een verhuurd woonhuis moet niet alleen de huur worden meegenomen, maar ook de stijging van de (WOZ-) waarde. Bij effecten, niet alleen het dividend, maar ook de waardestijging of daling van de effecten.
Daarbij mag geen rekening worden gehouden met kosten, zoals onderhoud van een verhuurde woning of bankkosten voor de effecten en ook niet met inflatie. Rentekosten van leningen zijn wél aftrekbaar. Ten slotte mag er ook geen rekening worden gehouden met de box 3 vrijstelling.
Je moet er natuurlijk aan gaan rekenen, maar het lijkt erop dat in veel situaties het aldus berekende werkelijke rendement wel eens hoger zou kunnen uitkomen dan het fictieve rendement. De gemiddelde waardestijging van woningen was bijvoorbeeld in 2021 15,2% en in 2022 13,6% (bron: CBS), fors meer dat het fictieve rendement in die jaren van circa 6%. De huur van de woning moet daar nog bijgeteld worden.
Natuurlijk kun je, in elk geval tot 2024, per jaar, de voordeligste methode uitzoeken en zal er afhankelijk van de vermogensmix wellicht een jaar tussen zitten waarin het rendement beduidend lager lag dan het forfaitaire rendement. Daarbij lijkt 2022 het meest kansrijk, omdat dat in zijn algemeenheid een bijzonder slecht beleggingsjaar was.
Verder lijkt het erop dat de uitspraak van de Hoge Raad bij veel belastingplichtigen een verwachtingspatroon heeft geschapen, maar dat een herrekening zoals de Hoge Raad die voorschrijft vaak niet leidt tot een belastingvermindering, uitzondering daargelaten natuurlijk.
