Woekerrente bij de fiscus

De belastingrente die je bij de fiscus moet betalen kun je inmiddels gerust een woekerrente noemen. Ga maar na: voor de toeslagen betaal je nog een relatief bescheiden 4% rente, maar voor de inkomstenbelasting is de belastingrente inmiddels 7,5%. De vennootschapsbelasting spant de kroon, met een rente die vanaf 1 januari 2024 zelfs 10% bedraagt.

Gelukkig betaal je in veel gevallen geen rente. Als je voor 1 mei je belastingaangifte indient, zorgt de Belastingdienst er voor dat je uiterlijk binnen drie maanden een aanslag krijgt en daarover ben je geen belastingrente verschuldigd. 

Je kunt wel belastingrente verschuldigd zijn als de Belastingdienst de aangifte corrigeert, dat wil zeggen dat je uiteindelijk meer belasting moet betalen dan uit de eigen aangifte zou blijken. Ook kun je belastingrente verschuldigd zijn als je de belastingaangifte na 1 mei indient, ook al heb je uitstel gevraagd voor het indienen van de aangifte.

Je kunt natuurlijk “gewoon” tijdig een voorlopige aanslag aanvragen en betalen. Dat werkt echter niet altijd. Immers de reden dat de aangifte niet voor 1 mei is ingediend, is meestal omdat nog niet bekend is wat het inkomen is geweest. Ondernemers bijvoorbeeld zullen eerst hun boekhouding moeten bijwerken.

De fiscus zelf werkt ook niet mee. Zo worden de forfaitaire rendementspercentages op basis waarvan de box 3-heffing wordt berekend, pas na afloop van het belastingjaar bekend. Anders gezegd, als je in januari 2024 een voorlopige aanslag over het belastingjaar 2023 hebt aangevraagd, dan kloppen de percentages die de Belastingdienst gebruikt niet. Die zijn namelijk later nog aangepast. Je kunt dan toch nog tegen een extra belastingheffing, met belastingrente, aanlopen.

Echt schrijnend wordt het als je je best hebt gedaan om een voorlopige aanslag aan te vragen, maar bij de definitieve aangifte blijkt dat het voordeliger is een andere verdeling toe te passen tussen de beide partners. Krijgt de ene partner tienduizend euro terug, terwijl de ander er zevenduizend moet betalen, dan is over de zevenduizend euro wél belastingrente verschuldigd, maar krijg je over de tienduizend euro geen belastingrente uitbetaald. Uitbetalen van belastingrente doet de fiscus namelijk, behoudens zeer bijzondere omstandigheden, niet.

Al met al is de belastingrente een mooie melkkoe geworden van de overheid en dat kan volgens mij niet de bedoeling zijn. De belastingrente is namelijk geen extra belastingheffing of boete, maar een vergoeding voor het feit dat de Belastingdienst later haar geld krijgt. Op zich is dat prima, maar dan moeten de percentages reëel zijn en zou bijvoorbeeld bij verschuiving tussen partners geen rente verschuldigd moeten zijn.